Thành lập công ty kiểm toán: Điều kiện, thủ tục và những vấn đề cần lưu ý

Dịch vụ kiểm toán là một trong những dịch vụ quan trọng và cần thiết đối với các doanh nghiệp hiện nay. Việc thành lập công ty kiểm toán có vai trò quan trọng trong việc cung cấp dịch vụ cho các doanh nghiệp. 

Để hiểu rõ hơn về các điều kiện thành lập công ty kiểm toán. Tư Vấn Quang Minh sẽ đồng hành cùng các bạn để hiểu biết thêm về điều kiện, thủ tục cũng như những vấn đề cần lưu ý khi thành lập một công ty kiểm toán.

Khái niệm dịch vụ kiểm toán và công ty kiểm toán

Dịch vụ kiểm toán là một hoạt động đưa ra những thông tin đáng tin cậy về tình hình tài chính và là kết quả kiểm tra, xem xét, xác nhận và đánh giá tính đầy đủ, trung thực số liệu thống kê tài chính của kế toán.

Để thành lập công ty kiểm toán, cần phải đáp ứng các điều kiện và thủ tục theo quy định của pháp luật.

Điều kiện thành lập công ty kiểm toán

Để thành lập công ty kiểm toán tại Việt Nam, cần phải đáp ứng những điều kiện sau:

Điều kiện đối với công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên:

• Công ty cần phải có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, chứng chỉ hành nghề và giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
• Người đại diện của công ty, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc của công ty phải là kiểm toán viên hành nghề.
• Đảm bảo số vốn tối thiểu theo quy định của pháp luật tại Điều 5 của Nghị định 17/2012/NĐ-CP, số vốn của công ty TNHH là 5 tỷ VNĐ, phải duy trì số vốn này trong quá trình hoạt động của công ty. Nếu công ty không duy trì được số vốn tối thiểu là 5 tỷ, công ty phải bổ sung số vốn còn thiếu trong vòng 3 tháng.

Điều kiện đối với công ty hợp danh:

• Cần có sẵn giấy chứng nhận đăng ký hoạt động kinh doanh, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy chứng nhận đầu tư theo quy định của pháp luật. 
• Yêu cầu có ít nhất 5 kiểm toán viên hành nghề trong đó phải có ít nhất 2 thành viên là hợp danh.
•  Người đại diện pháp luật, tổng giám đốc hoặc giám đốc phải là kiểm toán viên hành nghề.

Điều kiện đối với doanh nghiệp tư nhân:

• Cần có sẵn giấy chứng nhận đăng ký hoạt động kinh doanh, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy chứng nhận đầu tư theo quy định của pháp luật. 
• Yêu cầu có tối thiểu 5 kiểm toán viên hành nghề, trong đó chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân phải là một trong số họ. 
• Ngoài việc làm chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân, các bạn cũng phải giữ vai trò giám đốc công ty cùng một lúc.

Điều kiện thành lập chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam:

• Doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài đặt trụ sở chính phải tuân thủ quy định của pháp luật nơi nó hoạt động. Điều này bao gồm việc cung cấp dịch vụ kiểm toán độc lập.
• Trong quá trình kiểm toán, cần có ít nhất hai chuyên viên kiểm toán, trong số đó phải có một Giám đốc hoặc Tổng giám đốc của chi nhánh.
• Giám đốc hoặc Tổng giám đốc chi nhánh không thể đảm nhận chức vụ quản lý hoặc điều hành doanh nghiệp nào khác tại Việt Nam.
• Phải có văn bản gửi Bộ Tài chính để đảm bảo chịu trách nhiệm về mọi nghĩa vụ và cam kết của chi nhánh tại Việt Nam.
• Cần đảm bảo giữ vốn không dưới mức vốn tối thiểu theo quy định của Chính phủ.

Yêu cầu về vốn với doanh nghiệp kiểm toán:

Theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Nghị định 84/2016/NĐ-CP, để trở thành một tổ chức kiểm toán cho các đơn vị có lợi ích công chúng, tổ chức kiểm toán phải đáp ứng một số yêu cầu nhất định:

• Tổ chức phải có sẵn vốn điều lệ hoặc vốn được cấp (trong trường hợp là chi nhánh của doanh nghiệp kiểm toán quốc tế tại Việt Nam) từ mức 6 tỷ đồng trở lên và luôn duy trì vốn chủ sở hữu trên bảng cân đối kế toán không nhỏ hơn 6 tỷ đồng.
• Số lượng kiểm toán viên hành nghề của tổ chức phải từ 10 người trở lên, trong đó phải có Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc, đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn quy định tại Điều 6 của Nghị định này. 
• Thời gian hoạt động kiểm toán tại Việt Nam của một tổ chức cần phải không ít hơn 24 tháng, bắt đầu từ thời điểm được cơ quan có thẩm quyền xác nhận danh sách đăng ký hành nghề kiểm toán lần đầu hoặc từ thời điểm được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán lần đầu cho đến thời điểm nộp hồ sơ đăng ký thực hiện kiểm toán.

Vì vậy, để được phê duyệt làm tổ chức kiểm toán, tổ chức cần có vốn điều lệ từ 6 tỷ đồng trở lên và luôn duy trì vốn chủ sở hữu trên bảng cân đối kế toán không nhỏ hơn 6 tỷ đồng.

Điều kiện bắt buộc đối với kiểm toán viên hành nghề

Theo quy định tại Điều 14 của Luật Kiểm toán độc lập, để trở thành kiểm toán viên hành nghề, các tiêu chuẩn sau phải được đáp ứng:

• Tuổi tối thiểu là 18 tuổi và phải có khả năng hành vi dân sự đầy đủ. 
• Có kinh nghiệm thực tế tối thiểu 36 tháng trong lĩnh vực kiểm toán. 
• Có đạo đức tốt, chân thành, khách quan và có trách nhiệm cao. 
• Sở hữu bằng cấp đại học hoặc cao hơn trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán, ngân hàng hoặc tài chính.
• Đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động dịch vụ kiểm toán theo quy định của Bộ Tài chính.

Có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán (giấy phép con)

Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán là một trong những tài liệu cần thiết để thành lập một công ty kiểm toán. Để thu được giấy chứng nhận này, doanh nghiệp kiểm toán cần phải hoàn tất thủ tục xin cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán từ cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền. Hồ sơ bao gồm các tài liệu sau đây:

• Yêu cầu cấp giấy chứng nhận cho hoạt động cung cấp dịch vụ kiểm toán doanh nghiệp.
• Bản sao giấy phép đăng ký hoặc giấy phép đầu tư cho tổ chức, cá nhân đang thực hiện hoạt động kinh doanh dịch vụ kiểm toán doanh nghiệp;.
• Hợp đồng với cá nhân làm đại diện pháp luật;
• Bản sao giấy chứng minh nhân dân được bởi người được ủy quyền hành pháp theo luật.
• Danh sách tài liệu, hồ sơ bảo đảm chất lượng các công việc kiểm toán của tổ chức, cá nhân thực hiện hoạt động kinh doanh dịch vụ kiểm toán (thời gian không quá 3 năm);
• Quyết định thành lập tổ chức, cá nhân và giấy phép hành nghề của trường hợp tổ chức, cá nhân có được giấy phép hành nghề;
• Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán (giấy phép mẹ);
• Giấy tờ chỉ dẫn về việc bổ sung, cải thiện chất lượng hoạt động kinh doanh dịch vụ kiểm toán.

Điều kiện tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài cung cấp dịch vụ kiểm toán

Theo điều kiện quan trọng được quy định tại khoản 4 Điều 21 của Luật Kiểm toán độc lập, các nhà đầu tư quốc tế muốn cung cấp dịch vụ kiểm toán tại Việt Nam phải tuân thủ những yêu cầu sau:

• Đối tượng cung cấp dịch vụ kiểm toán độc lập phải là một công ty kiểm toán nước ngoài đã được cấp phép hoạt động theo quy định của pháp luật tại nơi mình có trụ sở chính. 
• Yêu cầu tối thiểu hai kiểm toán viên chuyên nghiệp, trong đó bắt buộc phải có một giám đốc hoặc tổng giám đốc của chi nhánh.
• Giám đốc hoặc tổng giám đốc của văn phòng đại diện các công ty kiểm toán quốc tế không được phép gia nhập hoặc tham gia vào hoạt động quản lý hoặc điều hành các công ty khác ở Việt Nam
• Công ty kiểm toán nước ngoài phải cung cấp văn bản cho Bộ Tài chính cam kết chịu trách nhiệm đầy đủ về tất cả các nghĩa vụ và cam kết của chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam.

Thủ tục thành lập công ty kiểm toán

Thủ tục thành lập công ty kiểm toán bao gồm 4 bước chính:

Bước 1: Nộp hồ sơ thành lập công ty kiểm toán

Hồ sơ thành lập công ty kiểm toán bao gồm:

1. Chứng chỉ đăng ký thành lập doanh nghiệp kiểm toán.
2. Quy định công ty cho: công ty TNHH có từ 2 thành viên trở lên, công ty hợp danh.
3. Bảng danh sách các thành viên trong công ty hợp danh/TNHH có từ 2 thành viên trở lên.
4. Tài liệu xác minh vốn điều lệ cho công ty TNHH có từ 2 thành viên trở lên.
5. Bản sao có hiệu lực:

• CMND/CCCD/hộ chiếu của người đại diện pháp luật doanh nghiệp và các thành viên đóng góp vốn.
• CMND/CCCD/hộ chiếu của người được ủy quyền nộp hồ sơ.
• Quyết định thành lập hoặc chứng chỉ đăng ký doanh nghiệp hoặc tài liệu tương đương có giá trị giống nhau của các thành viên là tổ chức.

Bước 2: Giải quyết hồ sơ

Sau khi nhận được hồ sơ, cơ quan quản lý nhà nước về kiểm toán sẽ xem xét và giải quyết hồ sơ trong thời hạn 10 ngày làm việc. Trong trường hợp hồ sơ không đầy đủ hoặc chưa đủ điều kiện, cơ quan này sẽ yêu cầu bổ sung.

Bước 3: Nhận giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và con dấu

• Sau khi hồ sơ đăng ký thành lập công ty kiểm toán của bạn được phê duyệt từ cơ quan có thẩm quyền, bạn sẽ được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Thường thì, bạn có thể nhận giấy chứng nhận này qua đường bưu điện hoặc trực tiếp tại cơ quan cấp giấy chứng nhận.
• Sau khi được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, bước tiếp theo là khắc dấu cho công ty. Bạn có thể đến các cơ sở khắc dấu được phép để thực hiện việc này.
• Theo quy định gần đây, doanh nghiệp có quyền tự dấu và quyết định số lượng, hình thức của con dấu. Tuy nhiên, nội dung của con dấu phải chứa tên doanh nghiệp và mã số doanh nghiệp.

Những vấn đề cần lưu ý khi thành lập công ty kiểm toán

Khi muốn thành lập công ty kiểm toán, có một số vấn đề quan trọng cần được lưu ý:

1. Tại sao không được phép thành lập công ty cổ phần kiểm toán?

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, thành lập công ty kiểm toán chỉ được phép thành lập dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty hợp danh. Việc không được phép thành lập công ty cổ phần kiểm toán nhằm đảm bảo trách nhiệm trong hoạt động kiểm toán.

2. Mã ngành kinh doanh dịch vụ kiểm toán?

Mã ngành kinh doanh dịch vụ kiểm toán theo Phân loại ngành nghề kinh tế Việt Nam là mã 6920. Đây là mã ngành quy định về hoạt động kiểm toán và dịch vụ liên quan.

3. Thời gian cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán?

Thời gian cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán thường dao động từ 15-20 ngày làm việc kể từ ngày nộp hồ sơ đầy đủ và hợp lệ. Quá trình này có thể kéo dài nếu cần yêu cầu bổ sung thông tin hoặc điều tra thêm về công ty kiểm toán.

Kết luận

Qua bài viết trên đây, Tư Vấn Quang Minh đã chia sẽ những điều cần biết về điều kiện và thủ tục để thành lập công ty kiểm toán tại Việt Nam. Việc tuân thủ đúng quy định của pháp luật và chuẩn bị đầy đủ hồ sơ là rất quan trọng để đảm bảo hoạt động kinh doanh của công ty kiểm toán diễn ra thuận lợi. Bạn có thể tham khảo thêm dịch vụ thành lập công ty tại Tư Vấn Quang Minh nhé

Hy vọng rằng thông tin này sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình xin cấp giấy phép và thành lập công ty kiểm toán.