Trong bối cảnh thị trường thực phẩm ngày càng cạnh tranh, chứng chỉ ISO 22000 đã trở thành một tiêu chuẩn vàng để đánh giá chất lượng và an toàn thực phẩm. Việc sở hữu chứng chỉ này không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín mà còn mở ra nhiều cơ hội hợp tác với các đối tác lớn. Hãy cùng Quang Minh tìm hiểu chi tiết về quy trình và lợi ích của việc đạt chứng chỉ ISO 22000 trong bài viết dưới đây nhé!
Chứng chỉ ISO an toàn thực phẩm là gì – ISO 22000:2018
Chứng chỉ ISO an toàn thực phẩm (ISO 22000), hay giấy chứng nhận ISO 22000, là một tài liệu chính thức chứng minh rằng một doanh nghiệp đã thiết lập và duy trì một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS) theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 22000:2018.
Tiêu chuẩn này là một hướng dẫn toàn cầu được thiết kế để giúp các tổ chức trong ngành thực phẩm quản lý và kiểm soát các yếu tố liên quan đến an toàn thực phẩm từ khâu sản xuất đến tiêu thụ.
ISO 22000:2018 đặt ra các yêu cầu và nguyên tắc cốt lõi để đảm bảo rằng hệ thống quản lý an toàn thực phẩm của doanh nghiệp hoạt động hiệu quả và đáp ứng được các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm quốc tế. Doanh nghiệp cần chứng minh rằng hệ thống của mình có khả năng kiểm soát các mối nguy hiểm về an toàn thực phẩm, từ đó đảm bảo rằng thực phẩm được sản xuất và tiêu thụ là an toàn cho người tiêu dùng.
Chứng chỉ này không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín và sự tin cậy, mà còn hỗ trợ trong việc cải thiện quy trình quản lý và đáp ứng các yêu cầu pháp lý trong ngành thực phẩm.
Tính chất của chứng chỉ ISO an toàn thực phẩm 22000
Chứng chỉ ISO 22000 về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm mang những tính chất quan trọng sau:
Chứng chỉ ISO 22000 cung cấp một khung tiêu chuẩn để các doanh nghiệp kiểm soát và giảm thiểu các rủi ro liên quan đến an toàn thực phẩm từ khâu nguyên liệu đầu vào cho đến khi sản phẩm đến tay người tiêu dùng. Bao gồm cả việc áp dụng các chương trình tiên quyết như GMP (Thực hành sản xuất tốt) và SSOP (Thực hành vệ sinh tốt).
ISO 22000 yêu cầu doanh nghiệp xây dựng và duy trì một hệ thống quản lý toàn diện, bao gồm các quy trình, thủ tục kiểm soát và hệ thống văn bản hỗ trợ. Giúp đảm bảo tất cả các hoạt động liên quan đến sản xuất và chế biến thực phẩm đều được giám sát chặt chẽ.
Tiêu chuẩn ISO 22000 được công nhận và áp dụng trên toàn cầu, đảm bảo rằng doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu an toàn thực phẩm quốc tế. Chứng chỉ này giúp doanh nghiệp chứng minh rằng hệ thống quản lý của họ đáp ứng các tiêu chuẩn cao về an toàn thực phẩm và chất lượng sản phẩm.
Đạt được chứng chỉ ISO 22000 chứng tỏ rằng doanh nghiệp có một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm hiệu quả và đáng tin cậy. Điều này không chỉ nâng cao uy tín của doanh nghiệp trên thị trường mà còn củng cố niềm tin của người tiêu dùng vào chất lượng sản phẩm của họ.
ISO 22000 khuyến khích các doanh nghiệp không ngừng cải tiến quy trình và hệ thống quản lý của mình. Giúp doanh nghiệp thích ứng với các thay đổi trong ngành và nâng cao hiệu quả quản lý an toàn thực phẩm theo thời gian.
Đối tượng sử dụng chứng chỉ ISO an toàn thực phẩm
Chứng chỉ ISO an toàn thực phẩm- ISO 22000 có thể được áp dụng cho nhiều đối tượng khác nhau trong chuỗi cung cấp thực phẩm, bao gồm:
- Các nông trại và ngư trường: Các cơ sở sản xuất nông sản, ngư trường và trang trại sữa, nơi mà thực phẩm được sản xuất hoặc thu hoạch, cần áp dụng tiêu chuẩn này để đảm bảo chất lượng và an toàn từ nguồn gốc.
- Nhà chế biến và sản xuất thực phẩm: Các nhà máy chế biến thịt, cá, thức ăn chăn nuôi, cũng như các nhà sản xuất bánh mì, ngũ cốc, đồ uống, thực phẩm đông lạnh, đóng hộp,… đều cần tuân thủ ISO 22000 để quản lý rủi ro và đảm bảo an toàn thực phẩm trong quá trình sản xuất.
- Cung cấp dịch vụ thực phẩm: Các nhà hàng, hệ thống thức ăn nhanh, bệnh viện, khách sạn và các cơ sở bán thực phẩm lưu động. Họ cần chứng chỉ ISO 22000 để đảm bảo an toàn thực phẩm trong việc chế biến, phục vụ và lưu trữ thực phẩm cho khách hàng.
- Dịch vụ hỗ trợ và cung cấp nguyên vật liệu: Các dịch vụ liên quan đến lưu trữ, phân phối thực phẩm, cung cấp thiết bị chế biến thực phẩm, phụ gia, nguyên liệu, dịch vụ dọn dẹp và vệ sinh và đóng gói,… Họ cũng cần áp dụng tiêu chuẩn này để đảm bảo chất lượng và an toàn trong các khâu hỗ trợ chuỗi cung ứng thực phẩm.
Nói chung, bất kỳ tổ chức nào có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến chuỗi cung ứng thực phẩm đều nên áp dụng chứng chỉ ISO 22000 để nâng cao hiệu quả quản lý an toàn thực phẩm và bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.
Lợi ích của việc có chứng chỉ ISO an toàn thực phẩm
Việc có chứng chỉ ISO 22000:2018 mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực thực phẩm:
- Tăng cường cơ hội xuất khẩu: Các doanh nghiệp có thể mở rộng thị trường quốc tế nhờ đạt được tiêu chuẩn chất lượng toàn cầu.
- Tối ưu hóa quy trình sản xuất: ISO 22000 giúp doanh nghiệp kiểm soát hiệu quả hơn các quy trình nội bộ, giảm thiểu rủi ro và sai sót liên quan đến an toàn thực phẩm.
- Nâng cao uy tín và đáp ứng nhu cầu khách hàng: Doanh nghiệp có chứng chỉ này được xem là đáp ứng yêu cầu chất lượng và an toàn ngày càng cao của người tiêu dùng, đồng thời có thể được miễn kiểm tra và giám sát thường xuyên hơn.
- Giảm rủi ro và chi phí: Chứng chỉ giúp giảm thiểu các chi phí liên quan đến sai lỗi hoặc vấn đề an toàn thực phẩm, từ đó bảo vệ doanh nghiệp trước các nguy cơ pháp lý và tài chính.
- Được công nhận và đánh giá cao: Doanh nghiệp có chứng chỉ ISO 22000 được coi là có hệ thống quản lý an toàn thực phẩm tốt, giúp tạo niềm tin với khách hàng và đối tác.
Những lợi ích này giúp doanh nghiệp không chỉ cải thiện chất lượng sản phẩm mà còn tăng cường khả năng cạnh tranh và uy tín trên thị trường.
Quy trình xin cấp chứng chỉ ISO an toàn thực phẩm
Bước 1. Tìm hiểu và xác định phạm vi áp dụng:
Doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ lưỡng về tiêu chuẩn ISO 22000, bao gồm ý nghĩa, tầm quan trọng và cách áp dụng. Việc này giúp doanh nghiệp xác định rõ liệu việc triển khai ISO 22000 có cấp thiết hay không. Người lãnh đạo cần hiểu các yêu cầu của tiêu chuẩn này để xây dựng một kế hoạch áp dụng phù hợp.
Bước 2. Lập nhóm để quản lý FSMS:
Thành lập một đội ngũ gồm những người có kinh nghiệm và chuyên môn để quản lý hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS). Nhóm này sẽ chịu trách nhiệm điều phối, giám sát và đảm bảo rằng các quy trình của FSMS được thực hiện đúng cách.
Bước 3. Tạo lập kế hoạch ISO 22000:
Dựa trên tình hình thực tế của doanh nghiệp, phân tích hiện trạng quản lý an toàn thực phẩm, nhận diện những điểm mạnh và yếu. Từ đó, lập kế hoạch chi tiết cho việc áp dụng ISO 22000, đảm bảo hệ thống quản lý an toàn thực phẩm được triển khai một cách toàn diện.
Bước 4. Đào tạo và phổ biến kiến thức ISO 22000:
Tất cả nhân viên liên quan đến FSMS cần được đào tạo về tiêu chuẩn ISO 22000 và kế hoạch triển khai. Doanh nghiệp cần xác định rõ trách nhiệm, quyền hạn của từng cá nhân hoặc phòng ban, đảm bảo mọi người đều hiểu rõ vai trò của mình trong quá trình thực hiện FSMS.
Bước 5. Xây dựng hệ thống hồ sơ ISO 22000:
Doanh nghiệp cần thiết lập các hồ sơ, tài liệu cần thiết để đảm bảo FSMS hoạt động hiệu quả. Tài liệu này bao gồm chính sách an toàn thực phẩm, các mục tiêu an toàn, quy trình vận hành, quản lý, kiểm soát, và các hồ sơ khác theo yêu cầu của ISO 22000. Điều chỉnh tài liệu sao cho phù hợp với sản phẩm và quy trình sản xuất của doanh nghiệp.
Bước 6. Triển khai FSMS theo kế hoạch:
Bắt đầu triển khai các quy trình đã được lên kế hoạch, đồng thời theo dõi và giám sát chặt chẽ để phát hiện và khắc phục kịp thời các rủi ro. Doanh nghiệp cần có quy trình giám sát, đánh giá nội bộ định kỳ để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định.
Bước 7. Đăng ký đánh giá chứng nhận ISO 22000:
Khi hệ thống đã vận hành ổn định, doanh nghiệp có thể đăng ký với tổ chức chứng nhận bên thứ 3 để được đánh giá và cấp chứng chỉ ISO 22000.
Bước 8. Đánh giá FSMS:
Tổ chức chứng nhận sẽ tiến hành đánh giá hệ thống của doanh nghiệp, so sánh với các tiêu chuẩn ISO 22000. Nếu đáp ứng đầy đủ các yêu cầu, doanh nghiệp sẽ được cấp chứng chỉ.
Bước 9. Duy trì FSMS sau khi đạt chứng nhận ISO an toàn thực phẩm 22000
Sau khi được cấp chứng chỉ, doanh nghiệp phải tiếp tục duy trì và cải tiến hệ thống FSMS, đảm bảo hiệu lực của chứng nhận và nâng cao chất lượng sản phẩm cũng như sự thỏa mãn của khách hàng.
Quy trình này giúp doanh nghiệp xây dựng một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm mạnh mẽ, đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế và nâng cao uy tín trong mắt khách hàng.
Điểm giống nhau giữa chứng chỉ ISO an toàn thực phẩm và giấy chứng nhận an toàn thực phẩm
- Đều là minh chứng cho việc cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm đã thiết lập và duy trì các biện pháp đảm bảo an toàn thực phẩm, đáp ứng các tiêu chuẩn và quy định của pháp luật. Chúng đều có vai trò quan trọng trong việc xây dựng lòng tin của người tiêu dùng, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho cơ sở kinh doanh hoạt động một cách hợp pháp và có trách nhiệm.
- Đều yêu cầu các cơ sở phải thực hiện các biện pháp kiểm soát chặt chẽ các yếu tố có thể ảnh hưởng đến chất lượng và an toàn thực phẩm trong toàn bộ quá trình sản xuất, từ nguồn nguyên liệu đến sản phẩm cuối cùng.
- Đều cần được gia hạn sau một khoảng thời gian nhất định (3 năm) để đảm bảo rằng các biện pháp và quy trình an toàn thực phẩm vẫn được duy trì và cập nhật theo các tiêu chuẩn hiện hành.
Điểm khác nhau giữa chứng chỉ ISO an toàn thực phẩm và giấy chứng nhận an toàn thực phẩm
Đối tượng xin cấp giấy
Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm (VSATTP):
- Đối tượng chính là các cơ sở sản xuất và kinh doanh thực phẩm nói chung, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ, lẻ trong nước. Đây là một yêu cầu pháp lý bắt buộc đối với các doanh nghiệp muốn hoạt động trong lĩnh vực cung ứng thực phẩm nội địa.
Chứng chỉ ISO 22000:
- Đối tượng chủ yếu là các doanh nghiệp có quy mô lớn hơn hoặc có định hướng phát triển quốc tế. Đặc biệt là những doanh nghiệp xuất khẩu hoặc những đơn vị muốn nâng cao hiệu quả quản lý an toàn thực phẩm một cách toàn diện. ISO 22000 thường được các doanh nghiệp có kế hoạch cải thiện hệ thống quản lý, tăng cường vị thế thương hiệu và tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường toàn cầu lựa chọn. Đây là một tiêu chuẩn quốc tế tự nguyện nhưng mang lại giá trị lớn trong việc kiểm soát và quản lý rủi ro an toàn thực phẩm ở mức độ cao hơn.
Tóm lại, giấy phép VSATTP là cần thiết cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thực phẩm nội địa với quy mô nhỏ lẻ. Trong khi chứng chỉ ISO 22000 là lựa chọn ưu tiên cho các doanh nghiệp lớn hơn. Đặc biệt là những đơn vị có tham vọng mở rộng ra thị trường quốc tế và nâng cao chất lượng quản lý an toàn thực phẩm.
2. Cơ quan cấp phép
Giấy chứng nhận VSATTP:
Được cấp bởi các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, phụ thuộc vào loại sản phẩm mà cơ sở sản xuất hoặc kinh doanh. Cụ thể, các cơ quan này bao gồm Bộ Công Thương, Chi cục An toàn Vệ sinh Thực phẩm (ATVSTP), và Chi cục Quản lý chất lượng Nông, Lâm sản và Thủy sản. Những cơ quan này chịu trách nhiệm đảm bảo rằng các cơ sở tuân thủ các quy định quốc gia về an toàn thực phẩm trước khi được phép hoạt động.
Chứng chỉ ISO 22000:
Được cấp bởi các tổ chức chứng nhận độc lập, thường là các đơn vị tư nhân chuyên về đánh giá và cấp chứng nhận theo các tiêu chuẩn quốc tế. Những tổ chức này không thuộc sự quản lý trực tiếp của các cơ quan nhà nước mà hoạt động với tư cách là bên thứ ba, đảm bảo việc đánh giá được thực hiện khách quan và phù hợp với tiêu chuẩn ISO 22000 toàn cầu.
3. Khác biệt về quyền lợi
Giấy phép VSATTP:
- Tuân thủ pháp lý: Giấy phép này đảm bảo rằng cơ sở đáp ứng các yêu cầu pháp luật khi hoạt động trong lĩnh vực cung ứng thực phẩm. Đây là một quyền lợi thiết yếu giúp cơ sở hoạt động hợp pháp trong ngành.
- Chứng nhận dựa trên điều kiện cụ thể: Cơ quan nhà nước cấp giấy phép dựa trên các điều kiện cụ thể của từng cơ sở, đảm bảo cơ sở đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm cần thiết. Điều này mang lại sự minh bạch và đảm bảo cho khách hàng về mức độ an toàn của sản phẩm.
Chứng nhận ISO 22000:
- Lợi ích kinh tế và cạnh tranh: Chứng nhận này giúp doanh nghiệp giảm chi phí, tăng lợi nhuận và tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường, đặc biệt là trong bối cảnh có khiếu nại về an toàn thực phẩm.
- Miễn kiểm tra và giám sát: Doanh nghiệp được miễn giấy phép VSATTP và các đợt kiểm tra, thanh tra liên quan đến an toàn thực phẩm, giúp tiết kiệm thời gian và giảm bớt các rào cản hành chính.
- Kiểm soát an toàn thực phẩm toàn diện: ISO 22000 cho phép doanh nghiệp chủ động quản lý và kiểm soát các mối nguy về an toàn thực phẩm một cách toàn diện và hiệu quả hơn.
4. Phạm vi sử dụng
Giấy phép VSATTP:
Phạm vi áp dụng của giấy phép VSATTP giới hạn trong lãnh thổ Việt Nam và tuân thủ theo các quy định của nhà nước Việt Nam. Điều này có nghĩa là giấy phép này chỉ có giá trị và hiệu lực trong phạm vi quốc gia và được các cơ quan có thẩm quyền tại Việt Nam công nhận.
Chứng nhận ISO 22000:
Chứng nhận ISO 22000 có phạm vi sử dụng rộng hơn, mang tính quốc tế, vì đây là một tiêu chuẩn được công nhận toàn cầu. Điều này cho phép các doanh nghiệp áp dụng chứng nhận ISO 22000 không chỉ trong nước mà còn trên thị trường quốc tế. Tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu và nâng cao uy tín của doanh nghiệp trên toàn thế giới.
Có nên thay thế giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm bằng chứng chỉ ISO an toàn thực phẩm không?
Việc thay thế giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm bằng chứng chỉ ISO 22000 là một quyết định có thể mang lại nhiều lợi ích tùy thuộc vào mục tiêu và định hướng của doanh nghiệp. Dưới đây là một số điểm cần xem xét:
Lợi ích của Chứng chỉ ISO an toàn thực phẩm – ISO 22000:
- Giá trị quốc tế: Chứng chỉ ISO 22000 có giá trị quốc tế, được công nhận và thừa nhận bởi nhiều quốc gia trên thế giới. Sẽ mang lại lợi thế cho doanh nghiệp khi muốn mở rộng thị trường ra nước ngoài, giúp sản phẩm dễ dàng tiếp cận và chấp nhận bởi các khách hàng quốc tế.
- Khả năng thay thế giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm: Theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP, chứng chỉ ISO 22000 hoàn toàn tương đương và có thể thay thế cho giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm tại Việt Nam. Điều này có nghĩa là nếu doanh nghiệp có chứng chỉ ISO 22000, họ không cần phải xin thêm giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm.
Lựa chọn tùy thuộc vào mục tiêu doanh nghiệp:
- Nếu doanh nghiệp chỉ hoạt động trong nước: Đối với những doanh nghiệp chỉ có kế hoạch kinh doanh trong nước, việc xin giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm có thể là lựa chọn đủ đáp ứng các yêu cầu pháp lý và tiết kiệm chi phí hơn.
- Nếu doanh nghiệp muốn mở rộng ra quốc tế: Đối với các doanh nghiệp muốn xuất khẩu sản phẩm hoặc mở rộng thị trường ra quốc tế, chứng chỉ ISO 22000 sẽ là lựa chọn ưu việt hơn.
Một số câu hỏi thường gặp:
Câu hỏi 1: Cơ quan nào chịu trách nhiệm cấp chứng chỉ ISO an toàn thực phẩm?
Không có một cơ quan nhà nước nào trực tiếp cấp chứng chỉ ISO 22000. Thay vào đó, chứng chỉ này được cấp bởi các tổ chức chứng nhận độc lập, được công nhận trên toàn cầu. Các tổ chức này có nhiệm vụ đánh giá hệ thống quản lý an toàn thực phẩm của doanh nghiệp và so sánh với các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 22000.
Câu hỏi 2: Thời hạn hoạt động của chứng chỉ ISO an toàn thực phẩm là bao lâu?
Thông thường, chứng chỉ ISO 22000 có thời hạn 3 năm. Sau mỗi 3 năm, doanh nghiệp cần phải trải qua quá trình đánh giá lại để đảm bảo rằng hệ thống quản lý an toàn thực phẩm vẫn đáp ứng các yêu cầu của tiêu chuẩn.
Đánh giá:
